Dries Verhoeven (1976 Oosterhout, the Netherlands) is een theatermaker en beeldend kunstenaar. Sinds 2020 neemt hij zitting in de Akademie van Kunsten.
Hij maakt installaties, performances en happenings in musea, op locatie en in de openbare ruimte van een stad. Op de grens tussen performance- en installatiekunst zet hij de verhoudingen tussen toeschouwers, performers, alledaagse werkelijkheid en kunst op scherp. De toeschouwer wordt direct betrokken bij het werk of krijgt de mogelijkheid om zijn eigen ervaring te sturen.
In zijn werk markeert Verhoeven aspecten van de sociaal maatschappelijke realiteit waarin we leven. Het gaat hem niet om het overdragen van een stelling ten opzichte van die realiteit, maar veel meer om het activeren van het denken van de kijker, de aansporing tot kritische reflectie. Hij hoopt twijfel te zaaien over de dominante systemen die ons leven en denken ongemerkt bepalen. De laatste jaren waren het onder andere het huidige crisis-denken en de invloed van digitale media op intermenselijke verhoudingen die de aanleiding vormden voor een werk.
In zijn vroegere ervaringsvoorstellingen werkte Verhoeven samen met uitzonderlijke mensen: jonge kinderen, hoogbejaarden (Lege handen 2010), blinden (Donkere Kamer 2011) of mensen met een vluchtelingenachtergrond (Niemandsland 2008). De bezoeker werd uitgedaagd om zijn eigen wereld te beschouwen vanuit een radicaal ander perspectief.
Vaak is een ontworpen of bestaande ruimte betekenisdrager van het werk. Zo realiseerde Verhoeven voor de installatie-voorstelling U bevindt zich hier (2007) een hotel voor dertig bezoekers. Iedere bezoeker ligt alleen in een kamer op een bed. Via een spiegelplafond van 400 m2 krijgt hij zicht op de andere toeschouwers. De hotel-installatie fungeert als model voor het ‘collectieve alleen zijn’ in de moderne stad.
In de barokke begrafenismis De Uitvaart (2014) dragen toeschouwers verdwenen onderdelen van de maatschappij ten grave. In een neogotische kerk, aan de hand van de katholieke liturgie, wordt tien dagen lang elke dag een andere waarde begraven. Met het werk markeert Verhoeven de onheilstijding zoals die wordt verwoord door sommige politici en cultuurpessimisten.
Vanaf 2012 verschuift het werk van Dries Verhoeven zich meer richting de beeldende kunst. Waar de theaterconventie uitgaat van de passieve bezoeker (de bezoeker blijft zitten op zijn stoel, tenzij hij zijn interesse verliest en wegloopt), gaat de museumconventie uit van de bewegende bezoeker (de bezoeker loopt verder naar de volgende zaal, tenzij hij geïnteresseerd raakt in een werk). Het levert volgens Verhoeven een actief denkende kijker op. Dit geldt in nog sterkere mate voor de voorbijganger op straat, in principe loopt hij door, tenzij een artistiek gebaar hem dusdanig interesseert of verwart dat hij vertraagt of zijn wandeling stilvalt.
In de mensententoonstelling Ceci n’est pas… (2013) worden uitzonderlijke mensen tentoongesteld in een glazen vitrine in het midden van de stad. Voorbijgangers zien zich geconfronteerd met dagelijks een andere “uitzondering op de regel”. In Homo Desperatus (2014), Verhoeven’s eerste solotentoonstelling, leven 70.000 mieren in de schaalmodellen van onze huidige menselijke catastrofes. ‘Via de mier’ kijkt de bezoeker naar de menselijke omgang met rampen. In Wanna Play? (Liefde in tijden van Grindr) (2014) onderzoekt Verhoeven de veranderende aard van de liefde in een tijd waarin dating apps als Grindr en Tinder voorzien in ‘intimiteit on demand’. 10 dagen lang, 24/7 is zijn leven en zoektocht naar verbinding voor iedereen zichtbaar. Met de video-installatie Guilty Landscapes (2016) brengt Verhoeven de werkelijkheid van ongemakkelijke nieuwsbeelden gevaarlijk dichtbij. Hij stelt de vraag of een persoonlijke verbinding tussen kijker en de bekekene mogelijk is. In Phobiarama (2017), een theatraal spookhuis op een plein in de stad, bevraagt Verhoeven de aanwezigheid van angstretoriek in het politieke domein.
Het werk van Dries Verhoeven was te zien op festivals als de Wiener Festwochen, LIFT (Londen), Festival Transamérique (Montreal) en Holland Festival. Zijn werk is onderscheiden met diverse prijzen waaronder de Mont Blanc Young Directors Award op de Salzburger Festspiele (voor U bevindt zich hier) en als ‘Best International Performance’ op het Fadjr International Theater Festival in Teheran (voor Guilty Landscapes). Verhoeven werkte o.a. voor HAU Hebbel am Ufer Berlijn, Battersea Arts Centre London en de Münchner Kammerspiele. Zijn stichting A Room with a View wordt ondersteund door de Gemeente Utrecht en het Fonds Podiumkunsten. Dries Verhoeven woont in Berlijn en Amsterdam.